Kazakistan’ın yer altı zenginliklerini, buğday üretimini, nükleer silahını vs. uzun uzun anlat-mayacağım.

Son günlerde ilgisi olanlar zaten bu konuda yeterince bilgi sahibi oldular. Kaza-kistan’da yaşanan olaylara sadece doğal gaza yapılan zam üzerinden bakmak hafif kalır.

Çün-kü zam, buz dağının görünen kısmı ve buz dağının görünmeyen kısmı daha vahim durumdadır. 

LPG zamlarına karşı çıkan sıradan halk yokluk ve yoksulluğa karşı barışçıl bir hareket başlattı. Kazakistan hükümeti gelmekte olan kaosu zamanında fark edip zamları geri çekmiş hatta istifa etmişti. Buna rağmen ortaya ağır silahlar çıktı kan dökülmeye başlandı.

Masum halkın içine karışmış terör şebekeleri olduğu alenen ortadaydı. Tıpkı bir zamanlar Arap Baharı döneminde Tunus, Mısır ve Suriye’deki olayların başlangıcı gibi. 

Tunus’ta başlayan Arap Baharı’nın sebebi, bir seyyar satıcı zabıta memurundan tokat yemesi sonucu valilik önünde kendini yakmasıyla başladı. Daha sonra Tunus’ta çığ gibi büyüyen olaylar domino etkisi yaratarak diğer Arap ülkelerine sıçradı ve hükümetlerin devrilmesine insanların katledilmesine sahne oldu. Buz dağının görünmeyen kısmı ise işsizlik, siyasi yoz-laşma, özgürlüklerin kısıtlanması, usulsüzlükler ve eşit gelir dağılımı gibi birçok sosyo-ekonomik nedenlerdi.

Kazakistan Kurucu lideri Nursultan Nazarbayev ise “demokrasiden önce istikrar” teziyle ül-keyi 30 yıl yönetti. Görevini devretmesine rağmen Nazarbayev’in kurduğu sistem hala devam etmekte. Ülke üç gruba ayrılmış ve ülkeyi azınlık bir aile yönetiyor. Kazakistan’ın maalesef acı gerçeği, yolsuzluklar ve yoksulluk hat safhada demokrasi ve özgürlük yok seviyesinde. Böylesi kaosa elverişli ortamda ABD Kazakistan’ı Ruslara ve Çin’e bırakmak istemezdi herhalde… 

Kazakistan’a yapılan komployu kimin kurguladığı en çok merak edilen soru. En düşük ihtimal Rusya ve Çin. Neden? Kazakistan’da petrol ve doğal gaz çıkarımı Çinli şirketler tarafından yapılıyor tarafından yapılıyor ve gelirin %20 Kazakistan’a %80’i Çin’e kalıyor. Çin neden sokak olaylarını çıkarsın? Rusya’nın,  en uzun sınır komşusu. Zaten arka bahçe olarak kullan-dığı devletlerden biri Kazakistan. 

Öyleyse Kim? 

Çin ile ABD arasındaki ekonomik çatışma ABD ile Rusya arasındaki Ukrayna gerginliği bize şunu söylüyor. Kazakistan üzerinden bu devletler birbirlerine gözdağı veriyorlar.  Ancak şu anki durum Rusya’nın karlı çıktığı yönündedir. 
Yalnız beni korkutan asıl mesele, Arap Ülkelerinde olduğu gibi Türk Kökenli Devletlerde de dikta yönetimi var. Kazakistan’da çıkan bu olaylar, Tunus’ta çıkıp domino etkisi gibi diğer Arap ülkelerine sıçradığı gibi Türk Devletlerine sıçraması. Başka bir deyişle, Türk Baharı’nın başlaması. 

Korktuğum şeyin gerçekleşmemesi için Kazakistan’ın demokratikleşme adımlarının hızlı bir şekilde atılması, gelir dağılımının eşit bir şekilde dağıtımının yapılması daha özgür daha adil bir yönetim mekanizmasının oluşması gerekir. Kısa vadede ise, ülkedeki kaostan beslenen dış güçlerin örgütlenmesinin önü kesilmesi Kazakistan geleceği açısından büyük öneme sahip. 

Diğer Orta Asya devletlerinde de görünen otokratik sistemler yerini hızla demokratikleşme yoluna girmelidir. Türkiye’de demokrasi tartışılsa da bir geleneği bulunmaktadır. Türkiye kan bağımız olan devletlere demokratikleşme adımında öncülük etmesi yardım eli uzatması Batı güçlerinin de Doğu güçlerinin de bu bölgedeki hevesini kursağında bırakacaktır.