ORTA KARADENİZ’İN BAŞKENTİ: “ YEŞİL NİKSAR “ (TÜRKİYE’M- 1 )

Türkiye’mizin cennet köşelerini ara ara sizlere aktarmak istiyorum. İlginizi çekeceği ümidiyle ilk mekanımızı ve özelliklerini anlatmaya çalışacağım. İlginizi çekmesi dileğiyle başlıyorum.

2012 sonu itibariyle 32.692 merkez nüfusa sahip, Orta Karadeniz’in iç kesminde yer alan, Tokat ilinin ilçesidir. Niksar, 1891 yılından itibaren belediyelik olmuş, 918 km2 alana sahip bir ilçedir.

Pers İmparatorluğu’nun sona ermesinden sonra Pontus Krallığı kurulmuş. “ Caberia “ ismiyle yeni bir yerleşim yeri kurulmuştur. M.Ö. 72 yılında Romalılarla Pontuslular arasında “Mithridan Savaşları “ yapılmış. Bu savaşların üçüncüsü Niksar’da yapılmış ve Niksar Romalıların eline geçmiştir.

Romalılar, “ Caberia “ denilen bu şehre, “ Kayser’in Yeni Şehri “ anlamına gelen “Neocaesarea “ ismini vermişler ve bugün de kullandığımız “ Niksar “ kelimesine dönüşmüştür.

Romalılar, Niksar’a “ Diospolis, Sebaste “ de demişlerdir. Evliya Çelebi, 1672 yılında Niksar’a gelmiş, ismiyle ilgili, “ Bu Niksar’ın doğusu Nik Hisar, yani “ iyi hisar “ olup hafifletmek suretiyle yanlış olarak “ Niksar “ denmiştir. “ şeklinde açıklamada bulunmuştur.

Niksar, Roma İmparatorluğu’nun M.S. 395 yılında ikiye bölünmesiyle Bizans egemenliğine girmiştir. Alparslan’ın komutanlarından Afşin Bey tarafından 1067 yılında fethedilmiştir, fakat, 1068 yılında tekrar Bizans’ın eline geçmiştir. Malazgirt Savaşı sonrasında Artuk Bey tarafından yine fethedilmiş, 1073’te elden çıkmıştır.

Niksar’ı asıl fetheden, Danişmendli Devleti’nin kurucusu olan Melik Danişmend Gümüştekin Ahmet Gazi’dir. Fetihten sonra Niksar, askerî, ekonomik, kültürel ve sosyal yönden gelişmiş, devletin başkenti olmuştur.

Selçuklu hükümdarı II. Kılıçaslan tarafından 1175 yılında ele geçirilmiş, Moğol istilasından sonra, Eretna Devleti’nin, daha sonra da Tacettinoğulları Beyliği’nin hakimiyetine girmiştir. Bu beyliğe de başkentlik yapmıştır.

Kadı Burhaneddin tarafından 1387’de zaptedilmiş, Kadı Burhaneddin’in ölümünden sonra, Niksar halkı, Osmanlılardan yardım istemiştir. Bunun üzerine Yıldırım Beyazıt’ın oğlu Süleyman Çelebi, 1398’de Niksar’ı Osmanlı topraklarına katmıştır.

Niksar, Orta Karadeniz’in merkezi olduğu için Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim ve Kanunî Sultan Süleyman düzenledikleri askerî seferlerinde buraya uğramışlardır. Niksar, bu süreçten sonra Cumhuriyete kadar Tokat Sancağı’nın bir kazası (ilçesi) olarak kalmıştır.

Niksar, Kurtuluş Savaşı’nda Rum ve Ermeni çetelerinin zalimce saldırılarına uğramış, düşman işgaline karşı Anadolu’daki ilk mitinglerden birini, 16 Haziran 1919’da Niksarlılar yapmıştır.

Cumhuriyet döneminde de önemini devam ettiren Niksar, Kelkit Çayı’nın suladığı büyük bir ovaya sahip olup ortalama 350 rakıma sahiptir. Canik Dağları ve Dönek Dağı arasına kurulmuştur.

Çamiçi Yaylası, Niksar’ın en önemli, büyük yaylalarından biridir. Yaz kış açık sosyal tesisleri vardır. Tam bir sağlık kaynağı, tedavi merkezidir. Turizmi teşvik etmek amacıyla “ Çamiçi Yayla Şenlikleri “ düzenli olarak yapılmaktadır.

Topraklarının yarısından fazlası ormanlık olup tarıma uygun arazisi de çok fazladır. Mahlep ve ceviz önemli gelir kaynağı sağlayan tarım ürünleridir. Bunun dışında birçok tahıl türü de yetiştirilmektedir.

Ayrıca dünyanın en yumuşak ve içimi leziz olan Ayvaz Suyu, Niksar’dan çıkarılmakta, yurdumuzun ve dünyanın birçok yerine gönderilmektedir.

Taşmektep, Talazan Köprüsü, Ulu Cami, Çöreğibüyük Camii, Yağıbasan Medresesi, Melikgazi Türbesi, Kırkkızlar Kümbeti, Kolağası Kümbeti, Niksar Kalesi, Çıkrıkçı Baba Türbesi, Erzurumlu Sahir Emrah Türbesi, Yılanlı (Leylekli) Köprü, Hüseyingazi Kaya Mezarları başlıca tarihi eserlerdir.

Belediye Başkanı Sayın Duran YADİGÂR ve kaymakam Sayın Dr. A Yusuf YOLCU başta olmak üzere bütün Niksarlılar, ilçenin gelişmesi için ellerinden gelen gayreti göstermekte ve Yeşil Niksar’ı bölgenin cazibe merkezi hâline getirmeye çalışmaktadırlar.

Gençliğimin en güzel günlerinin geçtiği ve unutulmaz arkadaşlıklar, dostluklar kurduğum Tokat’ın şirin ilçesi Niksar’ı sizlere kısaca tanıtmaya çalıştım. İnşallah sıkmamışımdır...

Mustafa, Zeki, Ertuğrul, Talip, Alptekin, Hüseyin, Veli, Tamer, Metin, Orhan, Okan, Osman, İrfan, Uğur, Mehmet... başta olmak üzere tüm Niksarlı hemşehrilerime, arkadaşlarıma, dostlarıma 2014 yılının sağlık, bereket ve başarı getirmesini dilerim...

Bu yazıyı okurken gurbette olan bütün hemşehirilerimin hatıralarının canlandığına ve Niksar’ın her adımının gözlerinin önüne geldiğine eminim. Çünkü benim de hatıralarım canlandı, o güzel “ Yeşil Niksar “ ve dostlarım gözlerimin önünden bir film şeridi gibi geldi, geçti...