İslam dininde her duyduğuna inanmak, her gördüğüne aldanmak, her duyduğunu, her gördüğünü aslını araştırmadan söylemek ve onunla amel etmek günahtır. Mümin insan her işittiğine çabucak inanmaz. Mümin tahkik ve araştırma ehlidir ve her duyduğuna inanmaz. Allah'u Teala şöyle buyurmuştur; "Ey iman edenler! Size bir fasık bir haber getirirse, bilmeyerek bir topluluğa zarar verip yaptığınıza pişman olmamak için o haberin doğruluğunu araştırın." (Hucurat, 6) Nakledildiğine göre Velid hakkında nazil olmuştur. Hz. Resulü Ekrem salla hu aleyhi ve Alihi vesselam onu Beni Müstalik kabilesinden zekât toplamak için görevlendirmişti. Cahiliye döneminde Velid ile mezkûr kabile arasında husumet olduğu için onun savaşmak için geldiğini düşündüler. Velid bu manzara karşısında Medine'ye geri döner ve onların zekât vermek istemediklerini Allah resulüne haber verir. Hz. Peygamber duydukları karşısında üzülür. Bu konuşmanın üzerine yukarıdaki ayet nazil olur ve haberin araştırılmasını emreder. Bu ayetin hükmüne binaen her Müslüman duyduğu bir şeyi araştırmadan kabul etmemelidir. Mümin bir insan Müslüman kardeşi hakkında işittiği kötü şeylere araştırma yapmadan inanır ve işittiklerini sağda solda konuşursa yukarıdaki ayeti ihlal etmiş, fitneye bulaşmış ve şayia yapmış olur.

Fitne ise Kuran'a göre adam öldürmekten daha ağır bir günahtır. Fitnenin iki zeminesi vardır; Fasığın fasıklığı ve müminin araştırmadan işittiğine çabuk inanması... İslam dininin asıl kaidesi insanlar hakkında hüsnü Zan etmek ve insanlara itimat etmektir. Zira toplum içerisinde fitne çıkarmak isteyenlerin hesapları tamamen şeytanidir. Fasık ve fitneci insanlar yalan haberler yayarlar ve şayia için zemine hazırlarlar. Bunun için mümin araştırma yapmayı hafife almamalıdır. İşte bundan dolayı insanın işittiği şayiaların gerçek olup olmadığını araştırmadan ortaya çıkarması mümkün değildir. Fasık insanın asıl amacı ve meşum niyeti insanların arasında tartışma tohumları serpmektir. Amacı toplumda kendisi gibi insanların çoğalmasıdır. Yanlış bir haberin araştırılmadan toplumda yayılması insanların birbirlerine olan güvenini sarsar ve toplumun huzurunu bozar. Şayialara araştırmadan çabucak inananlar ya cahildirler veya fitneci fasıktırlar. Pişman olmamak ve imanımıza zarar vermemek için mümin kardeşlerimiz hakkında işittiğimiz kötü şeyleri araştırmamız gerekir. Hz. Peygamberimiz de hadislerinde “Kişinin her duyduğunu söylemesi, günah olarak kendisine yeter” buyurmuştur.

Selam ve dua ile Mehdi Aksu