Türkiye hapı yutmuş

Türkiye'nin ilk ciddi ilaç raporu hazırlandı. Rapora göre Türkiye'de bir kişi 15 günde bir kutu ilaç tüketiyor. Ülkemizde yılda yaklaşık 2 milyar kutu ilaç tüketiliyor. İlaca yıllık ödediğimiz tutar ise 16 milyar 300 milyon lirayı buluyor.

Sağlık Bakanlığı Türkiye'nin ilk ilaç raporunu hazırladı. Buna göre Türkiye'de yılda yaklaşık 2 milyar kutu ilaç tüketiliyor. Bu da ülke nüfusunun 76.6 milyon kişi olduğu düşünülerse bebek, genç, yaşlı demeden kişi başına yılda yaklaşık 26 kutu ilaç tüketildiği anlamına geliyor. Yani her Türk iki haftada bir kutu ilaç tüketiyor. İlaca ödenen bedel ise 2013 yılı sonu itibariyle 16.3 milyar TL'ye ulaşmış durumda.

Üstelik yıllık bazda ilaç tüketimi hem kutu bazında hem de maliyet bazında yüksek bir hızla artıyor. Kutu bazında ilaç tüketimi son beş yılda yüzde 21.8 artarken ilaca ödenen bedel de yüzde 20.8 yükseldi.

Hürriyet’te yer alan habere göre, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Sağlık Teknolojileri Değerlendirme birimi, Türkiye'de 2008 ile 2013 yılları arasında ilaç piyasasındaki gelişmeleri incelemek için bir rapor hazırladı.

Rapor özellikle kamu kaynaklı düzenlemeler eşliğinde değerlendirilmesi ve ilaç politikaları hakkında daha nesnel kriterlere dayalı bir değerlendirme yöntemi oluşturması nedeniyle önem taşıyor.

Rapora göre, tüketilen ilacın çok önemli bir bölümü ise ithal. Türkiye'de 2008'de ithal ilaca ödenene bedel yüzde 49'unu oluştururken bu oran 2013'de yüzde 54'e ulaştı. Yani yerli ilaç kullanımı son beş yılda 5 puan azalarak yüzde 46'ya geriledi. İthal ilaca 2008'de ödenen bedel 1.7 milyar lira olmuştu. 2013'te bu 2.5 milyar liraya yükseldi. Yerli ilaca harcanan para ise aynı sürede 1.1 milyar liradan 850 milyon liraya geriledi.

DIŞA BAĞIMLIYIZ

TÜİK verilerine göre 2000'de eczacılık ürünleri ihracatı 101 milyon dolar, ithalatı 1 milyar 35 milyon dolar iken 2011'de sırasıyla 567 milyon dolar ve 4 milyar 697 milyon dolara yükseldi. İthalat ihracat farkı ise 2000'de 934 milyon dolar iken 2011'de fark 4 milyar 131 milyon dolara fırladı.

İthalatın ihracatı karşılama oranı; 2000 ile 2009 yılları arasında yüzde 10 düzeyinde iken 2013'te yüzde 18'e ulaştı. Çoğu ilaçlardan oluşan eczacılık ürünlerinde dışa bağımlılık da ortaya çıktı.

Devletin sağlık harcaması düşük

OECD verilerine göre Türkiye'de toplam sağlık harcamasının Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya (GSYH) oranı 2008 yılı için yüzde 6.1. 2011 yılı için ise ABD yüzde 17.7 ile en fazla sağlık harcaması yapan ülke iken Türkiye'de sağlık harcamaları 2011 yılı için yüzde 9.3 olan OECD ortalamasının ve yüzde 9 olan Avrupa Birliği(AB) ortalamasının altında gerçekleşti.

REKOR ANTİBİYOTİKTE

Akılcı ilaç kullanımı eylem planında antibiyotiklerin öncelikli grup olduğu belirtilen raporda Reçete Bilgi Sistemi'nden yararlanılarak birinci basamakta, 2011'de düzenlenmiş reçeteler değerlendirildiğinde, toplam 439 milyon kutu ilacın reçeteye yazıldığı ve bunun yüzde 12.7'sinin yani 56 milyon kutusunun antibiyotiklerden oluştuğu tespit edildi. Düzenlenmiş reçetelerin maliyet analizleri yapıldığında ise genel maliyetin yüzde 14.1'ini antibiyotikler oluşturuyor.

AR-GE MERKEZİ İHTİYAÇ

RAPORA göre incelenen ilk 100 ilaçta, orijinal (referans) ilaç hâkimiyeti bulunuyor. Orijinal (referans) ilaçların yüzde 58.9'unun jenerikleri (eşdeğer) piyasada mevcut. İncelenen 100 ilacın 40'ını imal, 60'ını ise ithal ilaçların oluşturduğu düşünüldüğünde, Türkiye'de ilaç Ar-Ge ve üretim politikalarının hızla gözden geçirilmesine ihtiyaç olduğu belirtildi.

İLAÇTA FİYATLANDIRMA POLİTİKASI YANLIŞ

Raporda, “Ülkemizde izlenen ilaç fiyatlandırma ve ödeme politikaları yoluyla yapılan müdahaleler daha çok imal ilaçlar üzerinde olumsuz bir etki yaratmıştır. Çok uluslu firmaların ruhsat sahibi olduğu ithal ilaçlar ise genellikle müdahalelerden ya hiç etkilenmemiş veya anlık olarak etkilenmiştir. Bu durum cari açık üzerindeki baskıyı artırmaktadır” denildi.