Sümerler kimdir?

Bilinen tarihin ilk medeniyetini ve şehir devletlerini kuran Sümerler, küçük yerleşimler ve devamında her bir kendi şehir devleti kendi kralı olan bağımsız bir ülke gibiydi.

Bu şehir devletleri arasında en önemlileri Ur, Akad, Nippur, Lagaş, Uruk, Kiş ve Erudi idi.

DÜNYANIN İLKLERİ

Sümerler sanatta ve müzikte sivrilen; tarımda, teknolojide, yazıda, matematikte, astronomi ve mimaride şaşılacak ilerlemeler kaydeden yaratıcı bir halktı.

Bisiklet tekerleği gibi telli tekerlek, çivi yazısı, kanunname ve matematik sistemleri gibi dünyadaki pek çok “ilki” onlar icat ettiler.

1920’ler ve 1930’larda arkeolog Leonard Woolley tarafından Ur ve Nippur’da yürütülen kazılar sayesinde Sümerlerden geriye kalan şaşırtıcı nesneler ve fikirlerin zengin bir kaydı mevcuttur.

ÖZEL KANUNLAR

Ur-Nammu kanunları Sümer halkının nasıl davranması gerektiğini belirleyen bir dizi kanundur.

Aynı zamanda Sümer toplumunu her bireyin kral, çiftçi, kâtip, müzisyen, bilim insanı ya da zanaatkar gibi bir mesleği olan soylular, özgür insanlar ve köleler olarak ayırır ve aile içindeki rollerini de belirler.

AİLE YAŞANTISI

Çocuk sahibi olmak- Özellikle de erkek çocuk sahibi olmak- Sümerler için çok önemliydi, böylece çocuklar büyüyünce ailelerinin tarlalarında ta da işletmelerinde çalışabiliyorlardı.

Kızlar ergenlik çağında evlenirler ve kocalarının ailesine toprak ve köleler içerebilen bir armağan, yani çeyiz verilirdi. Damat da karşılık olarak gelinin ailesine bir yüzük, gümüş ya da giysi getirirdi. Boşanmaya izin vardı ama pek hoş karşılanmazdı.

ÇİFTÇİLİK

Sümer çiftçileri MÖ 8000’ler civarında keçileri, sonrasında da koyun ve sığırları evcilleştirdiler. Hayvanlar süt, et, deri ve yünleri için kullanıldı.

Çiftçiler yumurtalarıyla etleri için kaz ve ördek beslediler, alageyik avladılar. Nehirlerdeki balıklar da beslenmeleri için önemli bir katkı sağlıyordu.

Sümerler bezelye, nohut, soğan ve sarımsak gibi sebzeler yetiştiriyor; incir, hurma, nar ve üzüm gibi meyveleri tüketiyorlardı.

Çiftçiler öküzler tarafından çekilen bir alet olan saban kullanmaya başladılar ve ürünlerini sulamak için Dicle ve Fırat nehirlerinden tarlarına kanal açmayı başardılar.

Çiftçiler yiyecek üretiminde o kadar ilerlediler ki bu durum şehirlerin hızla gelişmesini sağladı. Şehirlerdeki insanlar da yazı ve zanaat becerilerini geliştirdiler.

ÇİVİ YAZISI

Sümerler MÖ 3100 civarında Uruk’ta bir yazı sistemi icat ettiler. İlk yazı, ürünler ve vergiler gibi pratik şeyler hakkındaki bilgileri kaydetmekte kullanılan piktogramlardan (resimyazılardan- kelimeleri temsil eden resimler) ibaretti. Sonunda bu semboller çivi yazısı denen bir çeşit el yazısı haline geldi.

TABLET ÜZERİNE YAZI

Sümerlerde kâğıt yoktu. Onun yerine, ıslak kilden tabletler yaptılar ve üzerine yazmak için sivri uçlu bir alet kullandılar. Tabletler kireç fırınlarında yüksek sıcaklıklarda pişirilerek kurutulurdu.

Çivi yazısı “harfleri” yarık şeklinde olurdu ve kelimeleri olduğu kadar fikirleri de ifade ederdi.
Kanunların, bilimsel metinlerin, tarihsel kayıtların ve hatta hikâye kitaplarının yazımını mümkün kılmak için 600’ü aşkın işaret kullanılırdı!

SPOR

Sümerlerin spor müsabakaları da vardı. Güreş ve boks gibi sporlar Sümerlerde yaygındı. Eshnunna’da bulunmuş olan 4000 yıllık bir terakota levha iki adamı boks yaparken resmediyor. Bu dünyanın en eski maç resmi. Çok sıcak yaz aylarında çocuklar ve yetişkinler nehirlerde yüzerek serinlerlerdi.

SÜMERLERİN KÖKENİ

Sümerlerin MÖ 9000 yıllarında Orta Asya’dan göç eden Türkler olduğu hakkında çok kuvvetli iddialar vardır. Bu konuda en büyük iddia sahibi ise, ülkemizin yetiştirdiği en büyük Sümerolog olan ve Sümerler konusunda birçok kitap yazan, konferanslar ve televizyon programları yapan Muazzez İlmiye Çığ Hanım’dır.

Ömrünü Sümer tabletlerini incelemeye adayan bu bilim insanımız, elde ettiği bazı bulgulardan hareketle Sümerlerin Türk oldukları tezini ileri sürmüştür. Muazzez İlmiye Çığ’ın “Sümerler ’de Tufan Tufanda Türkler” “Sümerliler Türklerin bir koludur” adlı kitapları mevcuttur.

Kaynak: Tracey Kelly 

Çeviri: Ilgın Aksoy

Siyasetcafe.com