İran'da Türkçe isim koymak yasaklandı
İran’da yaşayan Azerbaycan Türklerinin Türkçe isim koyma mücadelesi sürüyor. Güney Azerbaycan ve Tahran'da bazı aileler aylarca hatta yıllarca çocuklarına kendi seçtikleri Türkçe kimlik kartlarını almak için mücadele ediyor.
Güney Azerbaycanlı siyasi yorumcu Mahsa Mehdili, VOA'ya verdiği demeçte şunları söyledi: "Bu akımın büyümeye devam edeceğini düşünüyorum. Çünkü bu adil bir mücadele ve toplumumuz bunu memnuniyetle karşılıyor. Aynı zamanda Türk isimler toplumda gerçekten güzel isimler, şık ve klas isimler olarak karşılanıyor.”
Mehdili, İran'da Türkçe isimlere gizli ve açık yasakların uygulandığını iddia ederek şöyle devam etti:
"Son zamanlarda, özellikle sosyal medyanın genişlemesiyle ailelerin mücadelelerinin daha fazla farkına varıyoruz. Elbette Türk isimler üzerinde, İran hükümeti tarafından başından beri gizlice ve açıkça yasaklanan isimler var. Türkçe isimleri numaralı isimlerle sınırlamak istiyor. İsimlerin ihmal edilmesini istemiyor. Örneğin Nazlı, Yaşar, Aydın ve Solmaz gibi pek çok isim var. Sınırlı sayıda ismin yanı sıra yeni isimlerin Türkçe olarak verilmesi her zaman bir kısıtlama olmuştur. "
İran-Azerbaycan'da siyasi olarak aktif çocukların kimlik kartları için Türk nüfus cüzdanı alma mücadelesinin genel kültürel mücadelenin bir parçası olduğunu söylüyor.
YASAKLAMAK İÇİN YOL ARIYORLAR
"İran hükümeti bu yasakların ve kısıtlamaların uygulanması için ilgili makamlara talimatlar gönderiyor. Ancak devlet kendisini hak sahibi olarak görür ve ailelere çocuklarını kendi dillerinde uygun gördükleri şekilde isimlendirme hakkını vermezse aileler direnecektir. Haklarımız için kültürel mücadelemizin bir parçasıdır. Bu bir hakikat mücadelesidir. "
Mahsa Mehdili, İran'ın vatandaşlık kayıt yasalarının şeffaf olmaması nedeniyle, "yetkililer istedikleri isimleri yasaklamak için bir yol buluyorlar" dedi.
'CENGİZ' ADI YASAK
"İran yasalarının bir isim seçmeye ilişkin bazı maddeleri (kuralları) vardır. Örneğin İslami değerlere karşı hakaret, saldırgan veya saygısız isimler yasaktır. Ancak illerde yasaklanmış isimleri de tespit edebilirler. Örneğin, Cengiz adı yasak isimler kategorisine yerleştirildi. Bir de kitap hazırladılar. Sistemde listelenenlerin dışındaki isimleri o kitapta kabul etmezler. Türkçe isimler burada sınırlıdır. Çok sınırlı. Aileler orada her yeni isim için büyük mücadele veriyor”
İran nüfus müdürlüğü, ailelerin çocukları için seçtiği bazı Türk isimleri İran kökenli olmadıkları için reddediyor.
Mehdili, “İran'da Türkçe eğitimi olmadığı için kültür ve edebiyat açısından yeni isimler yaratacak bir sistemimiz yok. Bu nedenle [aileler] Kuzey Azerbaycan ve Türkiye'den yeni isimler alıyor. Uydu, televizyon ve internet aracılığıyla kültürümüzün güzelliğini keşfediyoruz. Buradaki insanlar çocukları için güzel isimler seçmek istiyor. Bu beğeni eklendikçe listeye yeni isimler de ekleniyor…
Bu akımın daha da artacağını düşünüyorum. Türk isimleri de toplumda beğenilen ve gerçekten güzel isimler, şık ve klas isimler olarak karşılanmaktadır. Ebeveynler, çocuğuma hem kültürel açıdan uygun hem de şık bir isim vermek için mücadele ettiğim gerçeğinden de keyif alıyor. "
Kimlik kartı alamayan birçok aile mücadeleye sonuna kadar devam edemiyor.
Mahsa Mehdili'ye göre “Aileleri seçtikleri isimden vazgeçmeye zorlamak istiyorlar. Çünkü kimlik olmadan çocuk sağlık merkezine gidemez. Anaokuluna gidemez. Devletin vermesi gereken hizmetleri kullanamaz. "
Siyasetcafe.com
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.