ABD’nin yeni Başkanı Trump, göreve gelir gelmez İslam Dünyasını ayağa kaldıracak iki önemli karara imza attı. Bunlardan birisi İsrail ile olan ilişkilerin geliştirilmesi ve İsrail’in yayılmacı politikasına destek ve ABD Büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınması için yapılan çalışmalar. İkincisi de 7 İslam ülkesini kapsayan “Amerika’ya artık giremezler” diyerek bu uygulamayı başlatmış olmasıdır.
Trump’un bu kararlarının tüm dünyayı sarstığını izliyoruz. Trump, aynı zamanda Meksika sınırına da duvar örüyor ve Meksika’ya karşı da aşırı sağ ve ırkçı yaklaşımı ile aldığı tepkileri çoğaltıyor.
Amerika’nın Yeni Başkanı’nın aldığı bu kararlar Amerika’da ve bazı İslam ülkelerinde protestolara neden oldu. Halen de olayın sarsıntıları sürüyor.
Trump’un yasak getirdiği Suriye, Irak, Libya, İran, Yemen, Sudan ve Somali vatandaşları Amerikan vatandaşı olsalar bile yine de Amerika’ya giremeyecekler. Karar onları da kapsıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, nüfusunun büyük çoğunluğu Müslüman olan yedi ülkenin vatandaşlarına kapıları kapatan kararnameyi uygulamayacağını açıklayan Adalet Bakanı Vekili Sally Yates'i görevden aldı. Eski Başkan Barack Obama döneminde Adalet Bakanı yardımcılığı görevine getirilen Sally Yates, Trump'ın aynı koltuğa aday gösterdiği Jeff Sessions Senato onayı alana dek "vekaleten" bakanlık görevini yürütüyordu.
Şimdi kafalardaki soru şu:
Trump, ilerleyen zaman içinde bazı diğer İslam ülkelerine de Amerika’ya giriş yasağı uygulayabilir mi? Bu halkayı genişletir mi?
Trump’un kararlarının ileride Türkiye’yi de etkileyip etkilemeyeceği konusu tartışılıyor. Bazı Ortadoğu uzmanları “Türkiye yasaklı ülkeler arasında değil, ancak bizi iyi günler beklemiyor” diyorlar.
Şunu da hemen ekleyelim:
Trump’un İslam karşıtı duruşu birçok Avrupa ülkesini de cesaretlendirecektir. Zaten dikkat edilecek olursa Batı’da da bir aşırı sağ ve ırkçılık adeta patlama yapıyor. Daha önce Suriyeli sığınmacılara kapıları kapatanlar, bundan böyle çok daha katı kararları devreye sokabilirler.
Başkanın İsrail yanlısı politikaları da önemlidir. İsrail’i genişletme ve güçlendirme yolunda atılan her adım İslam ülkelerini, özellikle de Arap dünyasını sarsabilir.
Bu konuda yeni bir gelişmeyi de sütunlarımıza alalım:
NATO’ya üye bile olmayan İsrail, 19 Ocak’tan bu yana ittifakın Brüksel’de bulunan Genel Merkezi’nde daimi ofis sahibi oldu. İsrail cephesinden “İsrail’in güvenliği için çok önemli bir adım” olarak değerlendirilen bu gelişme İsrail’in NATO’ya resmen üyeliğinin yakın olduğunu göstermesi bakımından da önemsenmelidir.
Nitekim, AB Komisyonu Baş Sözcüsü Schinas vize kararının çifte vatandaşlığa sahip Avrupalıları etkileyip etkilemeyeceğini araştıracaklarını söylemiştir. ABD’nin Londra’daki elçiliği ise çifte vatandaş İngilizlerin vizelerini askıya almaya başladı. Bazı AB üyesi ülkeler ise sınırlarını daha çok kontrol etmek için yeni kararlar almaya başladı.
Kafasına estiğini yerine getiren ve arkasına bakmayan Trump’un bundan sonra daha nasıl kararlar alabileceğini tahmin etmek zor. Ancak görünen şu ki Trump’lu yıllar oldukça sıkıntılı ve güç geçecektir. Hatta Amerika’da “Trump 5 yılını doldurmadan gidebilir” diyenlerin sayısı da artıyor. Özetle yeni Başkana az ömür biçiliyor. “Amerikan derin devleti buna dur diyecektir” deniliyor.
İşin ilginç tarafı, Trump’un bu İslam karşıtı tutum ve davranışları karşısında İslam dünyasının sessizliğidir. Türkiye’nin de bu konuda şu ana kadar sessiz kaldığının altını çizelim.
Trump’un kararlarına ne kadar tepki yağarsa yağsın, bazı Avrupa ve İslam ülkelerinden yükselen “Amerika süper güç, çok önemli bir müttefik. Konuyu uzun vadeye yaymak ve düşünmek gerekir” görüşleri de damgasını vuruyor.
Amerika ile bizi yakından ilgilendiren konular var. Böyle karmaşalık arasında Suriye’deki PYD konusu ile FETÖ Terör örgütünün lideri Gülen’in Türkiye’ye iade edilmesi gündeme geldiğinde Trump nasıl bir tavır sergileyecek? Sağı-solu belli olmayan ve aldığı kararları uygulayıp arkasına bile bakmayan Amerika’nın yeni Başkanı ile bizim de sıkıntılarımızın tavan yapabileceğini göz önünde bulundurmakta yarar var.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz