Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı (AFAD) Fuat Oktay, Suriye'de yaşanan iç savaştan kaçarak, Türkiye'ye sığınan Suriyeli sayısının 900 bini aştığını, bir milyona yaklaştığını açıkladı. Dünyanın yok saydığı, gölge kabul ettiği bu insanlara ev sahipliği yapan Türkiye, 2.5 milyar dolar harcadı. Yurtdışından ise sadece 200 milyon dolar geldi.
Türkiye bu kadar çok kişiye kapılarını açarken, gelişmiş ülkelerin sayıyla sığınmacı kabul ettiğine de dikkat çeken Oktay, şöyle konuştu;
"Türkiye bazen bir gecede 10 bin Suriyeliyi kabul ediyor, kimsenin ruhu duymuyor. Ama Suriyelilerin yeni ülkelerde barındırılması sözkonusu olunca, uluslararası camia sadece kendini tatmin etmek için yardım ediyor."
Oktay'ın, bu konuda verdiği rakamlar da çarpıcı....
İşte, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (UNHCR) resmi rakamlarına göre, ülkelerin kabul edebileceklerini bildirdikleri Suriyeli Sığınmacı sayısı;
* ALMANYA: 11 bin kişi
* ABD: 2 bin kişi
* NORVEÇ: Bin kişi
* İNGİLTERE, FRANSA VE AVUSTURYA: 500'er kişi
* DANİMARKA: 140 kişi
* BELÇİKA: 130 kişi
* MACARİSTAN: 10 kişi
* LICHTENSTEIN: 4 kişi
TÜRKİYE, SURİYELİLERE 2.5 MİLYAR DOLAR HARCADI, YURTDIŞINDAN 200 MİLYON DOLAR GELDİ
Oktay, Konrad Adenauer Stiftung ile ORSAM'ın ortaklaşa yaptıkları "Komşu Ülkelerdeki Suriyeli Sığınmacıların Durumu" konulu raporun tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, Suriyeli sığınmacılara yapılan yardımlar konusunda da çarpıcı rakamlar verdi.
Türkiye'nin bugüne kadar Suriyeli sığınmacılar için 2.5 milyar dolar harcadığını söyleyen Oktay, yurtdışından gelen desteğin ise sadece 200 milyon dolar olduğunu vurguladı.
AFAD Başkanı, "Türkiye sadece elini, kolunu, değil tüm gövdesini taşın altına koydu. Uluslararası toplum ise sadece kendisini tatmin etmek için yardım ediyor" dedi.
Oktay, yurtdışından gelen 200 milyon dolar yardımın 120 milyon dolarının BM'nin çeşitli ajansları tarafından verildiğini, 50 milyon dolarının krizin başında Suudi Arabistan tarafından gönderildiğini, kalan miktarın ise çeşitli yardım kuruluşları ve ülkelerden geldiğini söyledi.
YARDIM KOORDİNASYONUNDA TÜRKİYE MODELİ
Yardımların koordinasyonu için yeni bir sistem oluşturduklarını, bu çerçevede Türkiye'de kamplarda ya da şehirlerde yaşayan Suriyelilerin, adreslerinin, bilgilerinin bir sisteme kaydedildiğini anlatan Oktay, sisteme aynı zamanda bu kişilerin ihtiyaçlarının da girildiğini ve yardım koordinasyonun bu şekilde sağlandığını söyledi.
Oktay, "Suriye'den sığınanların tümünü kayıt altına almaya çalışıyoruz. Bugüne kadar kampta ya da şehirde yaşayan toplam 470 bin kadar Suriyeliyi kayıt altına aldık. Amaç, bir kişinin 10 ayrı yerde yardım alıp, bir başkasının hiç alamamasının önüne geçmek" dedi.
"SİSTEMİN ŞİFRESİNİ VERELİM DEDİK, CEVAP ALAMADIK"
Yardım yapmak isteyen ülkeler ya da uluslararası kuruluşlara, "İsterseniz size de sistem için bir kayıt adı ve şifre verelim, siz de girip nerede neye ihtiyaç var görün" teklifini getirdiklerini de vurgulayan AFAD Başkanı, "İsterseniz size user ID ve şifre verelim. İhtiyaç analizini net olarak görebilirsiniz dedik. Karşılığında sadece bize ihtiyacın hangi bölümünü karşılayabileceklerini söylemelerini istedik. Ne yazık ki yeteri kadar cevap alamadık" diye konuştu.
"SOKAKTA KALAN SURİYELİLER İÇİN KAMPLARDA 40 BİN KİŞİLİK YER AYIRDIK. GELMEYE İKNA EDEMEDİK"
Fuat Oktay, kış öncesinde sokaklarda kalan Suriyeliler için kamplarda 40 bin kişilik özel yer ayırdıklarını belirterek, "Yaz ya da kış. Suriyelilerin sokakta kalmasını istemedik. Sadece sokaklarda yaşayanlar için yer ayırdık. Ancak çok azını kamplara gitmeye ikna edebildik" dedi.
AFAD Başkanı, Suriyelilerin kamplara gitmek yerine sokaklarda yaşamayı tercih etmelerinin nedenini ise, "Mobil yaşamı tercih edenler olabilir. İkinci neden yanlış bilgilendirme ve yanlış algı, üçüncü neden ise istismar olabilir" diye açıkladı.
DÖNECEKLER Mİ?
AFAD Başkanı, Suriye'deki iç savaş uzadıkça, Türkiye'ye yerleşen Suriyelilerin, savaş sonrası ülkelerine geri dönmek istememe olasılığı konusundaki soruya ise, istatistiklerle yanıt verdi. Yaklaşık bir yıl önce yapılan araştırmaya göre, kamplarda yaşayan Suriyelilerin yüzde 56'sının, şehirlerde yaşayanların ise yüzde 63'ünün savaş bitince dönmek istediklerini söylediklerini anlatan Fuat Oktay, bunun için teşvik ve ikna yöntemleri üzerinde çalıştıklarını da söyledi.
"KENDİ MUHTARLARINI SEÇİYORLAR"
Suriyeliler için oluşturulan kamplarda, "tam bir ilçe yapılanmasına" gidildiğini belirten Oktay, "Bu nedenle ben kamp yerine şehir denmesinden yanayım. Çünkü tam bir ilçe örgütlenmesi oluşturduk" dedi.
Bu çerçevede, çadır kent ya da konteyner kentlerde yaşayanların, mahallelere bölündüğünü, her mahallenin de kendi muhtarı ve ihtiyar heyetini seçtiğini belirten AFAD Başkanı, "Periyodik olarak seçim yapıyoruz. Kendi temsilcilerini seçiyorlar" dedi.
"SEÇMEN YAZILDIKLARI SPEKÜLASYON"
Oktay, Suriyelilerin Türkiye'deki seçimlerde seçmen yazılıp, oy kullandıklarına ilişkin iddialar konusunda ise "spekülasyon" dedi.
AFAD Başkanı, "Türkiye'de oy kullanma şartı bellidir. Hukukçu değilim ama, TC vatandaşı olmayan oy kullanamıyor sanırım. Bu kişiler de TC vatandaşı değil. Dolayısıyla oy kullandıklarına ilişkin iddialar sadece spekülasyon" diye konuştu.
KİMLİK KARTLARI, KAYIT SİSTEMİ İÇİN
Suriyelilere verilen kartların ise, sadece kayıt sisteminde kullanılmak, sağlık, eğitim ve diğer hizmetlerden yararlanmak için olduğuna dikkat çeken Oktay, "Bu kimlikler, TC kimliği anlamına gelmez. Ancak Suriyelilerin adresleri, bilgileri kaydediliyor. Böylece sağlık, eğitim gibi hizmetlerden yararlanmalarının sürdürülebilir olması sağlanıyor. Adresleri belli oluyor. Onlar da, tıpkı Türk vatandaşları gibi, adres değiştirdiklerinde bildirmek durumundalar" dedi.