Cumhuriyet Halk Partisi’nin 24 Haziran seçimlerinde Cumhurbaşkanı adayı olarak gösterdiği Muharrem İnce’nin ekibi ise yerel seçimler öncesi dikkat çeken bir hamlede bulundu.
İNCE’NİN EKİBİ BU ANALİZİ PAYLAŞIYOR
İnce’nin ekibi İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanlığı seçimine ilişkin bir analizi paylaşıyor. Yerel Yönetimler Uzmanı Filiz Aydın Koç’un, “Önceki Seçim Sonuçlarına Göre, İstanbul Belediye Başkanlığını kim kazanabilir” başlıklı analizini paylaşan CHP’li Muharrem İnce’nin ekibi 31 Mart yerel seçimler öncesi dikkat çeken bir çalışma yürütüyor.
Başkan adayı açıklandı parti karıştı! Toplu istifa depremi
Ülkedeki seçmenin yüzde 20’sinin İstanbul’da yaşadığına söyleyen İstatikçi Filiz Aydın Koç, geçmiş seçimlerdeki oy oranları üzerinden bir değerlendirmede bulundu.
MUHARREM İNCE ADAY GÖSTERİLİRSE MUHALEFET İSTANBUL’U KAZANIR
İstanbul’daki yerel seçimlere ilişkin rakamlar paylaşan Filiz Aydın Koç analizinde, şu ifadeleri kullandı:
“İstanbul’un muhalefet tarafından kazanabilme olasılığı, ancak Muharrem İnce ve diğer partilerin oy oranlarının bileşkesi ile ortaya çıkıyor. Muharrem İnce’nin Cumhurbaşkanı adayı olarak aldığı oy oranı (yüzde 36,9), İyi Parti, Saadet Partisi (SP) ve Halkların Demokrat Partisi (HDP) oylarını birlikte değerlendirdiğinde toplam oran yüzde 59’lara kadar yükseldiği görülmektedir. Dolayısıyla Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanı adayı olduğu koşulların değişmediği varsayımı altında; M. İNCE’nin İstanbul büyükşehir belediye başkanı olması halinde muhalefetin İstanbul’u kazanabilme ihtimali ortaya çıkıyor.”
İşte CHP'nin belediye başkan adayları
Uzman Filiz Aydın Koç’un İstanbul’daki seçimlere ilişkin analizi şu şekilde:
“İstanbul’da, 56 milyon 322 bin yurt içi seçmeninin yaklaşık yüzde 20’si (10 milyon 559 bin seçmen) yaşıyor. Yerel seçimlere 4 ay kala, İstanbul’da kimin kazanacağı merak konusu…
İlçelerdeki bugünkü duruma baktığımızda, 39 ilçesi bulunan İstanbul’un 25 ilçe belediyesi AK Parti, 14 ilçe belediyesi ise Cumhuriyet Halk Partisi tarafından yönetiliyor. AK Parti tarafından yönetilen 25 ilçede, İstanbul seçmenini yüzde 71,3’ü, Cumhuriyet Halk Partisi tarafından yönetilen 14 ilçede ise seçmenin yüzde 28,7’si yaşıyor.
Son seçim anketi açıklandı: İstanbul’da hangi parti önde?
İstanbul, hem Türkiye seçmeninin önemli bir çoğunluğunu barındırdığı ve aynı zamanda, ülkeyi temsil edecek düzeyde, her sosyo kültürel ve ekonomik yapıdan insanın yaşadığı bir il olduğu için, buradaki sonuçlar, Türkiye genelindeki sonuçlarla yakın bağlantılar oluşturuyor.
Biz bu yazıda, anket sonuçlarından ziyade, geçmiş seçim sonuçlarını baz olarak, yaklaşan yerel seçimlerde hangi partilerin ne kadar kazanma şansı olduğunu anlamaya çalıştık.
AK PARTİ’NİN İSTANBUL’U KAZANMA İHTİMALİ CHP’DEN DAHA YÜKSEK
Ülkedeki son iki seçime özgü siyasi partilerin ittifak yaparak seçime girmelerinin yoğun olarak tartışıldığı bir ortamda, eski seçim sonuçlarının analizi hem boyut kazanıyor, hem de önem kazanıyor.
İstanbul’da AK Parti’nin oy değişimini görebilmek için, Recep Tayyip Erdoğan’ın 24 Haziran Cumhurbaşkanı seçiminde aldığı oy oranı ile 16 Nisan 2017 Referandumunda “Evet” oy oranının da AK Parti oyları ile birlikte değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu bağlamda 2004 Yerel seçimlerinden 24 Haziran 2018 Genel seçimlerine kadar oy oranlarına karşılaştırmalı baktığımızda aşağıdaki grafik görünümü oluşuyor.
Bu grafikten de görüldüğü üzere AK Parti en düşük oy oranına (%40,9) 7 Haziran 2015’de; en yüksek oy oranını ise (%50) 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanı seçiminde ulaşmıştır. 7 Haziran’daki en düşük oy oranından sonra 1 Kasım 2015’de MHP ile yapılan ittifak ile %48,7’ye ulaşırken, 16 Nisan 2017 Referandumunda %48,6 “Evet” ve 24 Haziran cumhurbaşkanı seçiminde ERDOĞAN’ının tek başına aldığı %50 oy, AK Partinin İstanbul büyükşehir belediyesini kazanabilmek için 30 Mart 2019’da da MHP ile ittifaka itmektedir. Ki MHP de İstanbul’da belediye başkan adayı çıkarmayacaklarını ifade ederek desteklerini açıklamıştı. MHP’nin 24 Haziran’da oy oranı %8,1 iken 30 Mart 2014 Yerel Seçimlerinde %4 oranında oy almıştır. 24 Haziran’da AK Partinin %42 oyu ile MHP’nin %8’lik oyunun toplamını %50 ye ulaşması ve muhalefet blokunun parçalı olması göz önünde bulundurulduğunda AK Partinin İstanbul’u kazanma ihtimali CHP’den daha yüksektir.
SONUCU MUHALEFET BELİRLEYECEK
16 Nisan Referandumunda “Hayır” oy oranının yüzde 51,4 çıkması İstanbul’un muhalefet partileri tarafından doğru aday ve strateji ile kazanılabileceği konusunu sürekli gündemde tutuyor.
24 Haziran’da AK Parti’nin aldığı yüzde 41,7 ve ittifakı MHP’nin aldığı yüzde 8,1’ oy oranı toplam da yüzde 49,9 ederken Hayır oy oranı ile arasında yüzde 1,5 oy farkı kapanamıyor.
Ana muhalefet partisi CHP’nin 2004 yerel seçimlerinden bu yana 24 Haziran’a oy değişimine baktığımızda ise AK Parti’ye kıyasla daha bir iniş- çıkış yaşadığı görülmektedir.
16 Nisan referandumunda Hayır oranı %51,4 ile tavan yaparken, 24 Haziran Genel Seçimlerinde CHP 2004’ten sonra en düşük oy oranına (%26,5) gerilemiştir.
2004 Yerel seçimlerinde CHP adayı Sefa SİRMEN’nin %28,9’luk oy oranını, K. KILIÇDAROĞLU %37’ye, 2014 Yerel Seçimlerinde de Mustafa SARIGÜL ile %40,1’e çıkarırken; aradan geçen 4 yılın sonunda 24 Haziran Genel Seçimlerinde CHP’nin oy oranının %26,5’e gerilemesi birçok tartışmayı da beraberinde getirmektedir.
Diğer yandan CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı M. İNCE’nin 24 Haziran’da aldığı oy oranının da (%36,9) hem 2009’da CHP adayı K. KILIÇDAROĞLU’nun hem de 2014’te M. SARIGÜL’den daha düşük olduğu görülse de; partisinden yaklaşık 10 puan daha yüksek oy alması partisinin oy kaybını kısmi olarak kapattığı şekilde yorumlanabilir.
Diğer partilere baktığımızda; İYİ Parti 24 Haziran’da İstanbul’da %8,1 oy; Saadet Partisi %1,5; HDP ise %12,5 oy aldı. Millet İttifakı açısından değerlendirdiğimizde CHP+İYİ Parti+SP’nin toplam oyu %36,1 yaparken HDP oyu ile birlikte bu oran maximum %48,1’ e ulaşabiliyor. Burada, “CHP, HDP, İyi Parti bir arada olabilir mi? Seçmen nasıl bir oy verme davranışı gösterir?” sorularına net bir şey elbette söylenemez.
İstanbul’un muhalefet tarafından kazanabilme olasılığı, ancak M.İNCE ve diğer partilerin oy oranlarının bileşkesi ile ortaya çıkıyor. M.İNCE’nin Cumhurbaşkanı adayı olarak aldığı oy oranı (%36,9), İyi Parti, Saadet Partisi ve HDP oylarını birlikte değerlendirdiğinde toplam oran %59’lara kadar yükseldiği görülmektedir. Dolayısıyla M. İNCE’nin cumhurbaşkanı adayı olduğu koşulların değişmediği varsayımı altında; M. İNCE’nin İstanbul büyükşehir belediye başkanı olması halinde muhalefetin İstanbul’u kazanabilme ihtimali ortaya çıkıyor.
İSTANBUL’DA SON DURUM!
24 Haziran Genel Seçim sonuçlarına göre CHP 14 ilçenin bazılarını kaybetme riski ile karşı karşıya. Bu ilçeler:
-CHP; Ataşehir’de 30 Mart 2014’de %49,7 oy alarak kazanmışken; 24 Haziran’da CHP %33,6’ye gerilemiş, AK Parti ise CHP’ye geçerek %36,9 oy almıştır. İYİ Parti %8,1.
-CHP; Avcılar’da 30 Mart 2014’de %44 oy alarak kazanmışken; 24 Haziran’da CHP %33,4’e gerilemiş, AK Parti ise CHP’ye geçerek %35,1 oy almıştır. İYİ Parti %8,4.
-CHP; Beylikdüzü’nde 30 Mart 2014’de %50,8 oy alarak kazanmışken; 24 Haziran’da CHP %33,4’e gerilemiş, AK Parti ise CHP’ye geçerek %35,9 oy almıştır. İYİ Parti %10,7.
-CHP; Büyükçekmece’de 30 Mart 2014’de %47,6 oy alarak kazanmışken; 24 Haziran’da CHP %32,9’a gerilemiş, AK Parti ise CHP’ye geçerek %37,9 oy almıştır. İYİ Parti %8,1.
-CHP; Kartal’da 30 Mart 2014’de %44,9 oy alarak kazanmışken; 24 Haziran’da CHP %32,1’a gerilemiş, AK Parti ise CHP’ye geçerek %37,6 oy almıştır. İYİ Parti %8,7.
-CHP; Sarıyer’de 30 Mart 2014’de %51,1 oy alarak kazanmışken; 24 Haziran’da CHP %35,1’e gerilemiş, AK Parti ise CHP’ye geçerek %35,6 oy almıştır. İYİ Parti %8,6.
Burada vurgulanması gereken bir diğer önemli husus ise; CHP’li 14 belediyede hem AK Parti hem de CHP, İyi Parti nedeni ile oy kaybettiğidir. AK Parti ortalama %5 oy kaybederken CHP’nin %15 oy kaybetmesi kritik kazanılan ilçelerde CHP-İYİ Parti ittifakını gündeme getirmektedir. Aksi halde 6 ilçede sonuç CHP aleyhine değişebilir.
AK Partili 25 ilçe belediyesine de aynı bakış açısı ile baktığımızda; durum AK Parti açısından riskli görünmemektedir. 30 Mart 2019 ve 24 Haziran 2018 seçimlerindeki AK Parti oy oranlarına baktığımızda 25 ilçenin tamamında 24 Haziran’da AK Parti yine birinci parti durumundadır. CHP ile en yakın oy farkı %10,2 ile Küçükçekmece ilçesi iken en büyük fark ise %48,7 ile Sultanbeyli’dir. Yani AK Parti belediyelerin bir başka parti tarafından kazanılma ihtimali bile neredeyse yoktur.
AK Partili 25 ilçe belediyesinde; AK Parti’nin 30 Mart 2014’e göre oy kaybı 24 Haziran’da %3,8’dir. Bu oy kaybı oranı da en düşük oy farkının -%10,2 olduğu bilindiğinde- başka bir parti tarafından kazanılmasını sağlamaya yetmemektedir. Dolayısıyla AK Parti’nin mevcut 25 ilçede MHP ittifakına ihtiyaç duymadığı görülmektedir.
siyasetcafe.com