Trump'ın “Yüzyılın Antlaşması” diye ilan ettiği Orta Doğu planını açıkladıktan sonra Müslüman dünyasından oldukça büyük tepki topladı. Bunun ne başlıca nedeni Kudüs'ün tamamen İsrail'e bırakılmasıydı.
Trump'ın planı, Kudüs'ün bölünmemiş bir şekilde İsrail'in başkenti olmasını öngörüyor. Gelecekte kurulabilecek bir Filistin devletinin başkentinin de Doğu Kudüs'ün bazı bölgelerinde olabileceği ifade ediliyor.
Bu öneri İsrail hükümetini sevince boğarken, Filistinlileri ise öfkelendirdi.
Dünya ve dinler tarihi boyunca Kudüs her zaman çok önemli bir şehir olmuştur, özellikle de Müslümanlar tarafından oldukça büyük önem arz etmektedir. Peki nedir Kudüs’ü b u kadar değerli kılan.
İşte birçok kutsal yapıya ev sahipliği yapmasından dolayı dünya tarihinde çok sayıda savaşa tanık Kudüs ile ilgili kararın bu kadar tepki çekmesinin tarihi sebepleri…
KUDÜS NEREDEDİR?
Kudüs konumu itibariyle İsrail ve Filistin'in orta noktasında yer almaktadır. Bu nedenle her iki ülke için de büyük öneme sahip olmaktadır. Kudüs'ün diğer ismi, İsrailliler tarafından Jarusalem olarak bilinmektedir
Arapça ismi El Kuds, İbranice ismi ise Yeruşalayim olarak adlandırılan Kudüs, dünyanın en eski kentlerinden biridir.
İnsanlık tarihi boyunca, birçok kutsal yapıya ev sahipliği yapmasından dolayı çok sayıda savaşa tanık oldu ve defalarca yıkıldı, yeniden inşa edildi.
Kudüs, üç semavi din olan İslam, Yahudilik ve Hristiyanlık için birçok kutsal yerleri içinde barındırmakta. Kutsal yerlerin önemli bir kısmı ise Doğu Kudüs’te yer almakta.
Kudüs’ün içinde binlerce yıllık tarihi barındıran dar sokaklarla dolu Eski Kenti, dört ana bölümden oluşmakta. Bunlar Müslüman, Yahudi, Hristiyan ve Ermeni mahalleleri olarak sıralanır.
1517-1917 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğu Kudüs’ü işgal ederek kontrol altında tutmuştur.
İsrail, kentin doğusunu 1967'de işgal etti ve 1980 yılında tamamını başkenti ilan etti. Ancak bugüne kadar Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyan hiçbir devlet olmadı. Bu anlamda, Trump'ın kararı da bir ilk olma özelliği taşımakta.
Kudüs'te hangi kutsal yapılar var?
MESCİD-İ AKSA
Müslümanlar için en kutsal yerlerden biri kabul edilen Mescid-i Aksa’nın kelime anlamı “en uzak”. Mescid-i Aksa da Mekke’ye olan uzaklığından dolayı böyle adlandırılmıştır. Yani, “en uzak mescid” demektir.
Harem-i Şerif yapılarının içerisinde Hz. Süleyman mabedinden kalan batı duvarına bitişik olan dörtgen şeklindeki bu cami, M.S. 638 yılında Hz. Ömer (r.a) döneminde Kudüs fethedildikten sonra inşa edilmiştir. Mescid-i Aksa daha sonra Emevi halifelerinden Abdülmelik bin Mervan zamanında genişletilmiştir.
KUDÜS’TE BİR OSMANLI ESERİ: KUBBET-ÜS SAHRA
Mescid’i Aksa ile Kubbet-üs Sahra karşılıklı olarak aynı avlu içinde yer alırlar. Kubbet-üs Sahra çok görkemli bir kubbeye sahip olduğundan genellikle Mescidi Aksa sanılır. Üstü altın kaplı olan Kubbet-üs Sahra Kudüs’ün her yerinden görülür. Bir dönem Kubbet-üs Sahra’yı ele geçiren Haçlılar, burayı kiliseye çevirmişlerdir. Daha sonra Selahaddin Eyyubi, Kudüs’ü fethettikten sonra burayı kilise olmaktan çıkararak, cami olarak ziyarete açmıştır.
Bugünkü görünümüne ise Osmanlı padişahları tarafından birçok kez yapılan tamirat ve eklemelerle kavuşturulmuştur. Yüzündeki Çiniler tamamen Osmanlı ürünüdür.
AĞLAMA DUVARI
Yahudiler için Mescid-i Aksa'nın hemen altında yer alan ve Süleyman döneminde yapılan tapınağa ait olduğuna inanılan Ağlama Duvarı yer alıyor. Burası da Yahudilik inancının en kutsal mekanıdır.
KUTSAL KABİR KİLİSESİ
Hristiyanlar için ise Kudüs'te bulunan Kutsal Kabir Kilisesi'nde Hz. İsa'nın çarmıha gerildiği ve kabrine konulduğu düşünülüyor. Bu kilise, aralarında Rum Ortodoks Patrikhanesi, Roma Katolik Kilisesi ve Ermeni Patrikliği'nin de olduğu farklı mezheplerin temsilcileri tarafından yönetiliyor.
Siyasetcafe.com