Amazon skandalı ile gündeme gelen Auschwitz kampında neler yaşanmıştı?

Geride bıraktığımız Cuma günü tüm dünyada ‘Black Friday’ (Kara Cuma) diye bilinen alışveriş çılgınlığı günü idi. E-ticaret devi Amazon Black Friday olarak bilinen bu alışveriş gününde Polonya’daki Auschwitz-Birkenau toplama kampına ait görsellerin bulunduğu yılbaşı süslemeleri satışa çıkararak görülmemiş bir skandala imza attı.

Peki milyonlar neden buna tepki gösterdi? Auschwitz-Birkenau kampında neler yaşanmıştır? Auschwitz-Birkenau kampı nerededir?

Auschwitz-Birkenau kampı diğer adıyla “Ölüm kampı” Nazi Almanyası tarafından kurulmuş en büyük toplama kampıdır.

İkinci Dünya Savaşı döneminde Polonya’daki Auschwitz-Birkenau kampına gönderilen 1.3 milyon Yahudi’den 1.1 milyonu katledilmişti. Kampta Yahudi olmayan en az 100 bin kişi de öldürülmüştü.

Polonya’da yaşayan yaklaşık 3 milyon Yahudi’nin yok edilmesinin başlangıç sinyali olan operasyon “Reinhard” kod adı ile kuruldu. Auschwitz-Birkenau ve Majdanek toplama kaplarında da iki imha kampı daha kuruldu. Altı imha kampının tümü de eski Polonya topraklarında yer alıyor ve amaç sadece kitlelerin katliamıydı. Polonya’daki Krakov kentinin 60 kilometre güneybatısında 1940 yılının ilkbaharında kurulmuştu.

Bütün kamplar birbirine benzese de gelişmiş gazla zehirleme tesisleri ve krematoryumları ile sadece Auschwitz-Birkenau yüksek teknolojiye sahipti. Yahudilerin katledildiği yeraltındaki gaz odalarından tutunda cesetlerin yakıldığı I ve II numaralı krematoryumlara çıkan asansörler bile konulmuştu.

1941 yılının Eylül ayında toplama kampının komutanı Rudolf Höss, tutukluların öldürülmesi için zehirli Züklon B temin edilmesini istedi. Aslında bir dezenfeksiyon maddesi olan Züklon B; kapalı alanda yaydığı buharla dakikalar içinde ölüme sebebiyet veriyor. Ölüm kampı olarak da tanınan Auschwitz toplama kampında hayatta kalmayı başarabilenler 27 Ocak 1945’te Sovyet birliklerince kurtarılmıştı. Kurtarılanlardan biri olan Anita Lasker şunları anlatıyor;

“Kampa yenileri getirildiğinde başlarında bir doktor ve komutan bulunuyordu ve hepimizin gözleri önünde tasnif ediliyorlardı. Yaşları ve sağlık durumları soruluyordu. Yeni gelenler ise ne olduğundan habersizdi ve sağlık sorunlarını söyleyerek aslında kendi ölüm fermanlarını imzalıyorlardı. Özellikle yaşlılar ve çocuklar ne olduğunu anlamıyordu. Sağ taraftakiler hayatta kalıyor, sol taraftakiler ise gaz odasına gönderiliyordu…”

Hayvan taşımacılığında kullanılan vagonların içinde sıkış tepiş Auschwitz kampına getirilen insanlar Nazi terminolojisine göre “tasnif” ediliyordu. Kimin gaz odasına gönderileceği kimin gönderilmeyeceğine SS doktorları karar veriyordu.

Auschwitz’e getirilenlerin tümü gazla öldürülmüyordu. “Auschwitz’in Azraili” lakaplı Josef Mengele de bu doktorların en çok tanınanları arasında baş sıralarda yer almaktadır.

Mengele, “tasnif” işinin yanı sıra kampta aralarında çocukların da bulunduğu çok sayıda kişinin üzerinde vahşi deneylerini de gerçekleştiriyordu. Mengele savaş sonrasında önce Arjantin'e ardından da Paraguay ve oradan da 1978 yılında bir deniz kazasında öldüğü Brezilya’ya kaçtı.

Kamptan Sovyet askerleri tarafından kurtarılanlardan biri olan Anitta Lasker doktor Mengele’yi şöyle anlatıyor;

“Dr. Mengele orda çeşitli deneyler yapıyordu. Kadınlar, deneylerin yapıldığı Auschwitz’in ünlü 10’uncu bloğuna getiriliyordu. Ve kadınlar deneylerde kobay olarak kullanılmak üzere kısırlaştırılıyordu… İkizlerle ilgili de yapılan deneyler vardı. Dilleri tamamen dışarı doğru çekilerek koparılıyordu, burun delikleri de zorla açılıyordu.”

Auschwitz’teki tutukluların ölüm bloğuna gidip gitmeyeceğine karar veren Doktor Mengele ve Auschwitz’te Nazilere bağlı SS güçleri tarafından yaklaşık 1 milyon 100 bin kişi öldürüldü. Suçlular Kızıl Ordu yaklaşırken ölüm izlerini yok etmek için gaz odalarını 1944 yılının sonunda havaya uçururken, tutuklular da kamptan tahliye edildi ve batıya doğru tehcire zorlandı. Aşağı Saksonya Eyaleti’ne getirilen Charlotte Grunov ve Anitta Lasker, 1945 Nisan’ında İngilizler tarafından kurtarıldı.

Auschwitz korkunun ve Nazi sisteminin en büyük toplama ve imha kampıydı. Burada mükemmel şekilde işleyen korkunç Nazi sistemi daha da geliştirilmişti. Kitlesel ölümlerin organizatörü ise Adolf Eichmann’dı. Eichmann, Reich Ana Güvenlik Baş Dairesi (RSHA) olarak adlandırılan kuruluşun Yahudi işlerinden sorumlu yöneticiydi. Bu daire SS yapılanmasının bir nevi terör aracıydı.

Auschwitz korkunun ve Nazi sisteminin en büyük toplama ve imha kampıydı. Burada mükemmel şekilde işleyen korkunç Nazi sistemi daha da geliştirilmişti. Kitlesel ölümlerin organizatörü ise Adolf Eichmann’dı. Eichmann, Reich Ana Güvenlik Baş Dairesi (RSHA) olarak adlandırılan kuruluşun Yahudi işlerinden sorumlu yöneticiydi. Bu daire SS yapılanmasının bir nevi terör aracıydı.